Bentonit Esaslı Jeokompozitler
Sızdırmazlık için kullanılan bentonit esaslı jeosentetikler, iki yüksek dayanımlı jeotekstil katman arasına doğal sodyum bentonit eklenerek edilmesiyle meydana getirilirler ve çevre kaplamalarında yüksek performans sunarlar.
CETCO jeosentetik kil örtüleri (GCL), 1 metre sıkıştırılmış kil uygulamasının sağladığı geçirgenlik değerini yalnızca 10 mm'den daha az kalınlıkta bir jeosentetik kil örtü olarak, tek başına sağlamakta ve geçirimsizlik için mükemmel bir hidrolik bariyer olmaktadır.
CETCO GCL ürünleri büyük rulolar halinde üretilmektedir. Uygulaması son derece hızlı ve kolaydır, ek yerleri yalnızca üst üste bindirilir, herhanbi bir kaynak işlemine gerek yoktur.
Doğal sodyum bentonit volkanik kökenli bir kil türü olup, su ile temas etmesi durumunda şişme özelliği gösterir. Bu şişme işlemi basınç etkisiyle engellendiği zaman, sodyum bentonit, suyun geçişini tamamen bloke eden geçirimsiz ve yoğun bir jel tabakası halini alır.
Sodyum bentonit doğada bulunan ve hem ticari hem de endüstriyel alanlarda, binlerce farklı uygulamada kullanılan çok amaçlı bir mineraldir. Asıl olarak Montmorillonitten oluşan bu laminer türdeki kil mineralinin, geniş ve ince katmanları hidrolik bariyer olarak kullanılabilecek şekilde şekillenmiştir. Bu ince film tabakalar arasındaki sodyum iyonları, olağanüstü bir emme reaksiyonu oluşturarak bentonitin şişme özelliğini teşvik eder ve jelleşme işleminin devamlılığını sağlar.
Tamamen jelleşmiş bir sodyum bentonit tabakası, tipik sıkıştırılmış kil katmanına göre çok daha düşük hidrolik iletkenlik özelliği gösterir.
(GBR-C) Bentonit Esaslı Jeosintetik Bariyerlerin hidrolik özelliklerini desteklemek için toz halde bentonite kıyasla granül halde bentonitin kullanılması avantaj sağlamaktadır.
CETCO IBERIA tarafından üretilen jeosentetik bariyerler granül halde sodyum bentonit ihtiva etmektedir. Granül halde bentonit, bir su yalıtım bariyeri olarak kullanımda toz bentonite kıyasla avantaj sağlamaktadır. Mineralin öğütülme işleminden %30 oranında granül bentonit ve %70 oranında toz bentonit elde edilmektedir. Toz halde bentonit kullanımı her ne kadar daha ekonomik görünse de ürünün nihai hidrolik iletkenlik özeliklerini olumsuz yönde etkilemektedir.
Toz halde bentonitin başlıca kullanım alanı sondaj çamurlarıdır; bu tip uygulamalarda çalkalanma hareketi sayesinde su ve bentonit mükemmel bir şekilde karışarak hızlı bir hidrasyon işlemi oluşturmaktadır.
Bentonit esaslı jeosentetik bariyerler kullanılarak sızdırmazlık sağlanması durumunda, sıvı doğrudan bentonit ile temas etmektedir ancak hidrasyonu destekleyecek bir çalkalama veya karıştırma işlemi söz konusu değildir. Bu koşullarda granül bentonitin tanecik yüzeylerinin geniş olması sayesinde hidrasyon anında başlamakta ve bu şekilde ürünün nihai hidrolik iletkenlik özellikleri de korunmaktadır. Diğer bir yandan GBR-C içerisindeki toz bentonit doğrudan su ile temas ettiği zaman şişme özelliğini ve jelleşmeyi engelleyen önleyen agregatlar oluşmaktadır.